België blijft Oekraïne steunen: 185 miljoen euro voor noodhulp en wederopbouw van scholen en ziekenhuizen

“De oorlog in Oekraïne woedt voort, ook al staat het niet meer elke dag prominent op de voorpagina’s,” zegt Gennez. “Een groot deel van de bevolking heeft geen toegang meer tot basisvoorzieningen als voedsel en proper water, gezondheidszorg, onderwijs, onderdak, of energie. Op dit moment rekenen zo’n 17,6 miljoen mensen op noodhulp. Meer dan 5 miljoen Oekraïense burgers zijn vluchtelingen in eigen land. Humanitaire organisaties verwachten dat de situatie zal verergeren nu dat de Russische aanvallen opnieuw talrijker worden en de winter voor de deur staat. We moeten solidair blijven met de Oekraïense bevolking. Alleen zo kunnen ze standhouden tegen de Russische agressie.” 

Ook vele huizen, scholen, ziekenhuizen en energiecentrales liggen in puin. Er wordt geschat dat in het eerste jaar van de oorlog de totale schade aan gebouwen en nutsvoorzieningen opliep tot 135 miljard euro. Vooral de energie-infrastructuur is een doelwit van Russische aanvallen – een tactiek die specifiek is gericht op het ondermijnen van het moreel van de Oekraïense burgerbevolking. 

Maar terwijl de gevechten doorgaan aan het front, kijkt Oekraïne ook naar de toekomst. Het land bereidt zich voor op de wederopbouw. Onderhandelingen voor de toetreding tot de Europese Unie gaan binnenkort van start. Een groot deel van het nieuwe steunpakket zal dan ook gewijd zijn aan de heropbouw en ontwikkelingsprojecten op lange termijn. En daar zal het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel een grote rol in spelen. Met een budget van 150 miljoen euro over vijf jaar zullen ze Oekraïne helpen met de wederopbouw van scholen en ziekenhuizen. Die infrastructuur zal op duurzame wijze heropgebouwd en hersteld worden, met aandacht voor energie-efficiëntie en groene energie. 

“Tot nu toe was onze prioriteit het ondersteunen van de onmiddellijke humanitaire respons in Oekraïne. Met resultaat. Onze partnerorganisaties in Oekraïne hebben miljoen mensen kunnen bereiken. Door UNICEF kon het onderwijs voor 2,5 miljoen Oekraïense kinderen gewoon doorgaan, in scholen met schuilkelders, of online. De internationale migratie-organisatie IOM heeft tienduizenden mensen in Kyiv geholpen bij het herstellen van hun huizen, zodat ze de winter konden doorkomen. Maar naast de noden op korte termijn kijken we nu ook naar de lange termijn. Als kandidaat-lid van de EU heeft Oekraïne nog een lange weg te gaan. De Belgische Internationale Solidariteit heeft enorm veel ervaring op het gebied van onderwijs en gezondheidszorg en ik ben er dan ook van overtuigd dat we op een zinvolle manier kunnen bijdragen aan de duurzame wederopbouw van het land.”  

De activiteiten zullen zich concentreren in de regio Chernyhiv, ten noorden van Kyiv. Die stad en provincie hebben het vooral aan het begin van de invasie hard te verduren gekregen. Bij de inval van Russische troepen op 24 februari 2022 werd de stad omsingeld en aangevallen. In April 2022 heeft het Russische leger zich teruggetrokken.  

De nood aan humanitaire steun blijft natuurlijk hoog, vooral in de regio’s dicht bij de frontlinie. 15 miljoen euro van het nieuwe pakket zal daarom gaan naar onze internationale en multilaterale partners die nu al actief zijn in Oekraïne.  

Verder gaat er 10 miljoen euro naar een speciaal crisisprogramma van de Wereldbank dat de Oekraïense autoriteiten helpt efficiënter om te gaan met economische schokken en perioden van voedselonzekerheid. Tot slot zal 10 miljoen ter beschikking worden gesteld van de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden, BIO Invest, om te investeren in Oekraïense kmo’s en landbouwbedrijven. 

In de komende maanden zullen de precieze projecten en investeringen verder onderzocht, ontwikkeld en voorgesteld worden.  

“Het einde van de oorlog in Oekraïne is jammer genoeg nog niet in zicht. Tegelijkertijd zien we dat de Westerse steun onder druk komt te staan, zowel door extreemrechts in Europa – met vandaag nog Orban die een Europees hulppakket blokkeert – als door de Republikeinen in de VS. Daarom is dit nieuw steunpakket een belangrijk signaal: België blijft wél achter Oekraïne staan. Want wij zullen pas veilig zijn als ook Oekraïne veilig is. Met deze nieuwe investeringen helpen we de Oekraïners vol te houden en laten we zien dat we in hun toekomst geloven,” besluit Gennez.