44% van vrouwen wereldwijd hebben geen zeg over eigen lichaam: Minister Caroline Gennez hernieuwt steun voor SheDecides
Minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid Caroline Gennez hernieuwt de Belgische steun voor SheDecides, een internationaal initiatief dat zich inzet voor gendergelijkheid en het recht van vrouwen en meisjes om zelf beslissingen te nemen over hun gezondheid en seksualiteit. Dat maakt de minister bekend naar aanleiding van de top van UN Women donoren die ze host in Brussel op 10 en 11 mei.
Ondanks de vooruitgang in vrouwenrechten van de afgelopen decennia is de strijd voor gendergelijkheid nog niet gestreden. Een recent rapport van UNFPA, het bevolkingsfonds van de VN, bracht aan het licht dat maar liefst 44% van vrouwen wereldwijd geen beslissingen mogen of kunnen maken als het aankomt op hun eigen reproductieve gezondheid en seksualiteit. Dat betekent bijvoorbeeld dat ze geen controle hebben over het gebruik van anticonceptie, en dat ze geen keuze hebben als het gaat over abortus of seks hebben met hun partner. Ook onderwijs over seksuele en reproductieve gezondheid en rechten – een cruciale voorwaarde voor meisjes en vrouwen om hun rechten op te eisen en geïnformeerde beslissingen te nemen - staat onder toenemende druk.
“Op dit moment zien we een echte backlash tegen vrouwenrechten, wereldwijd. In onze samenwerkingsprogramma’s met onze partnerlanden zetten we al langer in op onderwijs voor meisjes en vrouwen, en seksuele en reproductieve gezondheidszorg- en rechten. Met succes. En dat zullen we blijven doen. Alleen zien we dat er een heuse internationale anti-gender en anti-vrouwenrechtenbeweging terrein wint en de zwaarbevochten vooruitgang teniet wil doen. We moeten het niet eens ver gaan zoeken. Kijk maar naar de strengere wetten over abortus of seksuele voorlichting in de VS, of Polen of Hongarije. Of in België. Daar moeten we ons tegen verzetten. Daarom dat initiatieven zoals SheDecides broodnodig blijven,” zegt minister Gennez.
De SheDecides beweging is in 2017 opgericht door België, Nederland, Zweden en Denemarken als reactie op de Global Gag Rule van toenmalig VS-president Donald Trump. Dat verbood internationale organisaties en ngo’s die steun kregen van de VS om abortussen uit te voeren of te ‘promoten’. Het SheDecides initiatief zorgde ervoor dat deze organisaties veilige abortusprocedures, seksuele voorlichting, anticonceptie en kraamzorg in ontwikkelingslanden konden blijven aanbieden. Vandaag vechten ze nog altijd voort voor het recht van vrouwen en meisjes op lichamelijke autonomie. In maart werd minister Gennez ook een van de officiële SheDecides ambassadeurs.
“Zelfstandig beslissingen kunnen nemen over je eigen lichaam is de absolute basis. Jammer genoeg is dat voor bijna de helft van de vrouwen wereldwijd niet het geval. Ondanks wat we al bereikt hebben, is er dus nog veel werk voor de boeg. De situatie is wel niet hopeloos: in vele landen zijn er de afgelopen jaren wetten aangenomen die de gelijkheid tussen man en vrouw legaal vastleggen, vooral in Afrika en Azië; er is wetgeving in 115 landen die vrouwen en meisjes toegang geeft tot seksuele en reproductieve gezondheidszorg; nog meer landen (4 op de 5) hebben seksuele en relationele voorlichting opgenomen in hun nationale lesplannen. Maar we moeten waakzaam blijven en vooruitgang nooit als automatisch of vanzelfsprekend beschouwen,” aldus minister Gennez.
België geeft voor 400.000 EUR steun aan SheDecides in 2023.
Naast SheDecides ondersteunt België nog andere organisaties die zich wereldwijd inzetten voor gendergelijkheid en vrouwenrechten, zoals het UN Fund for Population Activities (UNFPA), UNICEF (het VN-kinderfonds), het Global Survivor’s Fund en UN Women.
Minister Gennez host de top voor UN Women donoren in Brussel
België is een van de topdonoren van UN Women, de VN-organisatie die ijvert voor de rechten van meisjes en vrouwen over de hele wereld. Dat doet het door in gesprek te gaan over het veranderen van sociale normen, overheden aanbevelingen te geven over wetgeving en vrouwen en meisjes de nodige kennis en middelen te geven om op te komen voor hun rechten. Door onze zogenaamde ‘core contribution’ – de financiering van hun algemene middelen – kan UN Women steun verdelen naargelang de noden, en snel actie ondernemen als een crisis zich voordoet. Die Belgische steun blijft onverminderd, ondanks de vele andere crisissituaties die zich op dit moment voordoen in de wereld, zoals de oorlog in Oekraïne.
Op 10 en 11 mei ontvangt minister Gennez, samen met Sima Bahous, Directeur-Generaal van UN Women en co-host, de andere (top)donoren in Brussel. Gasten zijn onder andere; Jutta Urpilainen, Europese Commissaris for Internationale Samenwerking; Mireille Masangu Bibi Muloko, minister van Gender, Familie en Kinderen van de DRC; en ook Karin Nilsson, directeur van SheDecides.
“Gendergelijkheid is en blijft een topprioriteit voor België, en dat geldt zowel voor ons binnenlands als buitenlands beleid. Het is een enorme eer dat ik zoveel inspirerende vrouwen en leiders hier in Brussel mag ontvangen om te kijken hoe we samen de strijd voor vrouwenrechten kunnen voortzetten en versterken,” verklaart Gennez.
Centraal op de bijeenkomst staat de economische emancipatie van vrouwen en het belang van vrouwelijke rolmodellen daarin.
“Waar vrouwen werken, daar gaat de samenleving erop vooruit,” zegt minister Gennez. “Maar vrouwen worden nog steeds ondergewaardeerd en onderbetaald. Vooral in onze partnerlanden, maar ook hier. 2,7 miljard vrouwen hebben niet dezelfde keuze aan jobs als mannen. Slechts 5% van de Fortune 500 bedrijven hebben een vrouwelijke ceo. In vele landen is het ook nog altijd moeilijker voor vrouwen om zelf een zaak te starten. Dat houdt hen echter niet tegen. In sub-Saharaans Afrika is de meerderheid van ondernemers zelfs een vrouw. Dat is positief, maar ze moeten nog veel obstakels overwinnen, zowel in de samenleving, als in henzelf. Daarom zijn rolmodellen zo belangrijk. Dat kan meisjes en jonge vrouwen het nodige zelfvertrouwen geven: als zij het kan, dan kan ik het ook.”
Op de tweede dag van de top staat de situatie van meisjes en vrouwen in humanitaire crisissituaties op de agenda, zoals op dit moment in Oekraïne, Oost-Congo en Afghanistan. Een van de Afghaanse sprekers is een jonge mensrechtenactiviste, Atefa Kakar, die de minister recent heeft ontmoet tijdens een werkbezoek in Antwerpen. Vorige week nog lanceerde minister Gennez een oproep op de Europese Raad om met één stem te spreken tegen het Taliban-regime om zo de humanitaire steun voor Afghaanse vrouwen en meisjes te blijven verzekeren.
“Onder het talibanregime mogen vrouwen niet meer werken of naar school gaan in Afghanistan. Daarmee schiet de taliban vooral zichzelf in de voet. Wie weet hoeveel leerkrachten, vroedvrouwen of ingenieurs zo niet de kans krijgen om bij te dragen aan de samenleving? Waar extremen aan de macht zijn, zijn vrouwen en meisjes vaak het eerste slachtoffer. Maar uiteindelijk gaat iedereen erop achteruit,” besluit de minister.